Gịnị bụ Asthma?
Ọrịa ụkwara ume ọkụ bụ ọrịa akpa ume na-adịghị ala ala (nke na-adịte aka) nke na-emetụta akụkụ ikuku—tupu ndị na-ebu ikuku na-abanye ma na-apụ n'akpa ume gị. N'ime ndị nwere ụkwara ume ọkụ, akụkụ ikuku ndị a na-afụkarị ma na-enwe mmetụta. Mgbe a na-ekpughe ha na ụfọdụ ihe na-akpata ya, ha nwere ike ịfụkwu, akwara ndị gbara ha gburugburu nwekwara ike ịka njọ. Nke a na-eme ka o siere ikuku ike ịgafe nke ọma, na-akpata mgbaàmà ụkwara ume ọkụ, nke a na-akpọkarị "mwakpo ụkwara ume ọkụ" ma ọ bụ ihe na-eme ka ọ ka njọ.
Gịnị Na-eme N'oge Mmegide Asthma?
Usoro a gụnyere mgbanwe atọ dị mkpa n'ikuku ikuku:
Mbufụt na Ọzịza: Mkpuchi nke akụkụ ikuku na-acha ọbara ọbara, zaa, ma na-emepụta imi gabigara ókè.
Nsogbu Broncho: Akwara ndị gbara akụkụ ikuku ụzọ na-esi ike.
Mmụba nke Anụ Ahụ: Anụ ahụ dị arọ na-emechi akụkụ ikuku ndị dị warara.
Mgbanwe ndị a na-eme ka akụkụ ikuku dị warara, dị ka ahịhịa a na-apịpịa. Nke a na-eduga na mgbaàmà ndị a na-ahụkarị.
Mgbaàmà Ndị A Na-ahụkarị
Mgbaàmà nke ụkwara ume ọkụ nwere ike ịdị iche site n'otu onye gaa na onye ọzọ nakwa site n'oge ruo n'oge. Ha gụnyere:
- Ịkụ ume mkpụmkpụ
- Ịkụ ume (ụda na-ada ụda ma ọ bụ na-akụ aka mgbe ị na-eku ume)
- Mkpọchi obi ma ọ bụ ihe mgbu
- Ụkwara, nke na-aka njọ n'abalị ma ọ bụ n'isi ụtụtụ
Ndị mmadụ dị iche iche nwere ihe na-akpali ha dị iche iche. Ndị a na-ahụkarị gụnyere:
- Ihe ndị na-akpata nfụkasị ahụ: pollen, uzuzu uzuzu, ebu spores, akpụkpọ anụ ụlọ, ihe mkpofu cockroach.
- Ihe ndị na-akpasu iwe: Anwụrụ ọkụ sịga, mmetọ ikuku, anwụrụ kemịkalụ siri ike, ihe na-esi ísì ụtọ.
- Ọrịa iku ume: oyi, influenza, ọrịa sinus.
- Mmega Ahụ: Mmega ahụ nwere ike ibute mgbaàmà (Mkpachi Broncho nke Mmega Ahụ kpatara).
- Ihu Igwe: Ikuku oyi, ikuku kpọrọ nkụ ma ọ bụ mgbanwe mberede na ihu igwe.
- Mmetụta Ike: Nrụgide, ọchị, ma ọ bụ ịkwa ákwá.
- Ọgwụ ụfọdụ: Dịka aspirin ma ọ bụ ọgwụ ndị ọzọ na-anaghị egbochi mkpali (NSAIDs) n'ime ụfọdụ mmadụ.
Nchọpụta na Ọgwụgwọ
Enweghị otu ule maka ụkwara ume ọkụ. Ndị dọkịta na-achọpụta ya site na akụkọ ihe mere eme ahụike, nyocha anụ ahụ, na nnwale ọrụ akpa ume, dị ka spirometry, nke na-atụle oke na ọsọ ị nwere ike iku ume.
Ọ bụ ezie na enweghị ọgwụgwọ maka ụkwara ume ọkụ, enwere ike ijikwa ya nke ọma site na ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị, na-enye ndị mmadụ ohere ibi ndụ zuru oke na nke na-arụsi ọrụ ike. Ọgwụgwọ na-agụnyekarị ụdị ọgwụ abụọ bụ isi:
Ọgwụ Njikwa Ogologo Oge (Ndị Na-egbochi): A na-aṅụ ya kwa ụbọchị iji belata mbufụt ma gbochie mgbaàmà. Ndị a na-ejikarị eme ihe bụ corticosteroids e kupụrụ ekupụ (dịka ọmụmaatụ, fluticasone, budesonide).
Ọgwụ Mgbapụta Ngwa Ngwa (Nzọpụta): A na-eji ya mgbe a na-awakpo ụkwara ume ọkụ iji nye ahụ efe ngwa ngwa site n'ime ka akwara ikuku sie ike dị jụụ. Ndị a na-abụkarị ọgwụ beta agonists (SABAs) dị ka albuterol.
Isi ihe dị mkpa na nlekọta bụ ịmepụta Atụmatụ Mmega Ahụ nkeonwe gị na dọkịta gị. Atụmatụ ederede a na-akọwa ọgwụ ị ga-aṅụ kwa ụbọchị, otu esi amata mgbaàmà ndị ka njọ, na ihe ị ga-eme (gụnyere mgbe ị ga-achọ nlekọta mberede) n'oge mwakpo.
Ibi na Asthma
Njikwa ụkwara ume ọkụ dị irè karịrị ọgwụ:
Chọpụta ma Zere Ihe Ndị Na-akpali Gị: Mee ihe iji belata ohere ị ga-enweta n'ebe ihe ndị na-akpali gị mara nọ.
Na-enyocha iku ume gị: Na-elele ọkwa kachasị elu gị mgbe niile (ihe atụ nke etu ikuku si apụta n'akpa ume gị).
Gbaa Ọgwụ Mgbochi: Ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa kwa afọ na ịnọgide na-enweta ọgwụ mgbochi pneumonia nwere ike igbochi ọrịa ndị nwere ike ibute mwakpo.
Nọgide Na-arụsi Ọrụ Ike: Mmega ahụ mgbe niile na-eme ka obi na akpa ume gị sie ike. Soro dọkịta gị rụọ ọrụ iji jikwaa mgbaàmà ndị mmega ahụ kpatara.
Mgbe Ị Ga-achọ Enyemaka Mberede
Chọọ enyemaka ahụike ozugbo ma ọ bụrụ:
Ihe na-enye gị ọgwụ ngwa ngwa anaghị enye gị ahụ efe ma ọ bụ na-enye gị ahụ efe dị nnọọ mkpụmkpụ.
Ị na-enwe oke iku ume, ị naghị ekwu okwu nke ọma, ma ọ bụ egbugbere ọnụ/mbọ aka gị ga-acha anụnụ anụnụ.
Ọgụgụ mmiri kachasị elu gị dị na "ebe uhie" dịka e depụtara na atụmatụ ihe omume gị.
Foto Ukwu ahụ
Ọrịa ụkwara ume ọkụ bụ ọrịa a na-ahụkarị n'ụwa niile, site na ụmụaka ruo na ndị okenye. Site na ọgwụgwọ ọgbara ọhụrụ na atụmatụ nlekọta dị mma, enwere ike igbochi ọrịa ụkwara ume ọkụ, ma chịkwaa ihe mgbaàmà ya. Ọ bụrụ na ị chere na gị ma ọ bụ onye ị hụrụ n'anya nwere ụkwara ume ọkụ, ịgakwuru onye na-ahụ maka ahụike bụ nzọụkwụ mbụ dị mkpa iji mee ka iku ume dịkwuo mfe.
Mbufụt ikuku na-adịghị ala ala bụ ihe a na-ahụkarị n'ụdị ụfọdụ nke ụkwara ume ọkụ, cystic fibrosis (CF), bronchopulmonary dysplasia (BPD), na ọrịa akpa ume na-adịghị ala ala (COPD).
N'ụwa taa, nnwale na-adịghị emerụ ahụ, dị mfe, a na-emegharị ugboro ugboro, dị ngwa, dị mfe, ma dịkwa ọnụ ala nke a na-akpọ Fractional exhaled nitric oxide (FeNO), na-arụkarị ọrụ iji nyere aka chọpụta mbufụt ikuku, ma si otú a na-akwado nchọpụta nke ụkwara ume ọkụ mgbe enwere amaghị ihe kpatara ya.
A tụlela mkpokọta carbon monoxide n'ime ume e kupụrụ ekupụ (FeCO2), nke yiri FeNO2, dị ka ihe na-egosi ọnọdụ ọrịa, gụnyere ọnọdụ ise siga, na ọrịa mkpali nke akpa ume na akụkụ ahụ ndị ọzọ.
UBREATH Exhalation Analyzer (BA810) bụ ngwaọrụ ahụike e-LinkCare Meditech mepụtara ma mepụta ya iji jikọta ya na nnwale FeNO na FeCO iji nye nha ngwa ngwa, ziri ezi, na ọnụọgụ iji nyere aka na nchọpụta na njikwa ahụike dịka ụkwara ume ọkụ na mbufụt ikuku ndị ọzọ.
Oge ozi: Disemba-16-2025